Hukuk Fakültesi Lise Yaz Okulu

Uzlaşma Cezasızlığa Yol Açar mı?

Dr. Öğr. Üyesi Asuman Aytekin İnceoğlu

• Uzlaşmanın tanımı
• Uzlaşmanın bir kurum olarak ceza muhakemesi hukukundaki yeri ve tarihçesi
• Fail ve mağdurun “uzlaşmasının” mantığı
• Uzlaşma sonucunda nelere hükmedilebilir ve bunlar faile ceza verilmesinin yerini tutar mı?

Bir Ceza Yargılamasının Anatomisi

Araş. Gör. Y. Yarkın Özbalcı

Haberlerde ve sosyal medyada hemen her gün, bir ceza yargılamasını konu alan haberler görüyoruz. Yargılamanın nasıl yapıldığı teknik bir mesele gibi görünse de, ceza yargılaması insan hakları ile son derece bağlantılı, her aşamada haklara müdahalenin olduğu bir alandır. Ceza yargılamasının karşılaştığı sorunlar ve ortaya koyduğu çözümler toplumun ilgisini çekmekte, bunlardan bazıları beğenilmekte, bazıları ise eleştirilmektedir.

Bu ders kapsamında öğrencilere, bir ceza yargılamasının aşamaları ve bu aşamalara dair sık kullanılan bazı kavramlar aktarılmaya çalışılacaktır. Böylelikle bir yandan öğrencilerin günlük hayatlarında faydalı olabilecek bir ceza muhakemesi okur-yazarlığı edinmelerine gayret edilecek, bir yandan da hukuk fakültesinde ve sonrasında karşılaşabilecekleri kimi hususlara ilişkin bir ilk fikir edinmelerine imkan sağlanacaktır. 

Çevrimiçi Platformların Tekelleşmesi: Meta, Google ve Sahibinden Örnekleri

Prof. Dr. Kerem Cem Sanlı

Günümüzde tüketiciler, ihtiyaçlarının önemli kısmını çevrimiçi ortamlardan karşılamakta ve bu da e-ticaret ve dijital platformları ekonomik hayatın merkezine taşımaktadır. Dijital platformlar, işlem güvenliği, fiyat rekabeti ve ürün çeşitliliği gibi pek çok faydalar sağlamasına rağmen, bazı iktisadi sorunlara da neden olabilmektedir. Bunların başında tekelleşme olgusu gelmektedir. Platformların faaliyet gösterdiği piyasaların sahip olduğu bazı iktisadi özelliklerinin etkisi ile, dijital piyasalarda yaygın bir tekelleşme olgusu gözlemlenmektedir. Bunun sonucu olarak Rekabet Kurulu, bu piyasaları konu olan pek çok inceleme yapmış ve aralarında Google, Meta ve Booking gibi global oyuncuların da bulunduğu pek çok dijital platform hakkında idari para cezaları tatbik etmiştir. Halihazırda da pek çok teşebbüs hakkında inceleme yürütülmekte ve hatta tekelleşme olgusunun kalıcı olma riski nedeniyle farklı yasal düzenlemeler yapılması gündemdedir. İşte bu derste de, dijital platformların iş modeli ışığında, tekelleşme probleminin nedenleri ve bu sorun karşısında Rekabet Kurulunun aldığı bazı önemli kararlara değinilecektir.

Kiracı ve Kiraya Verenler Neden Kavgalı?         

Prof. Dr. M. Murat İnceoğlu

Son yıllarda en çok hukuki uyuşmazlık kiracı ve kiraya verenler arasında çıkmakta. Konu gittikçe sosyal bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Bu derste bu sorunların nedenleri, özellikle kira bedelindeki artışlar ve kiracının kiralamış olduğu yerden tahliye edilmesi (çıkarılması) konuları üzerinde durulacaktır.      

Hukuk ve Teknoloji

Doç. Dr. Mehmet Bedii Kaya

Teknolojinin gelişmesi ve hayatın her alanında kullanılmasıyla birlikte yeni hukuki sorunlar ortaya çıkmıştır. Hukuk, hayatın her alanını olduğu gibi teknolojiyi de düzenlemeye çalışmıştır. Ancak teknolojinin dinamik yapısı, sürekli gelişim içerisinde olması, sınır-aşan bilgiye erişim ve iletişim kurma imkânı tanıması, belirli ölçüde anonimliği sağlaması hukuki sınırların çizilmesini zorlaştırmıştır. Bilhassa internet, yapay zekâ, blok zinciri, siber güvenlik gibi meseleler konuyu farklı bir boyuta taşımıştır. Her konuda kural koyulması mümkün müdür? Bir alanda açık bir kanun olmaması o konunun kuralsız olduğu manasına mı gelmektedir? Bu derste, hukukun yeni bir alanı nasıl düzenlemeye çalıştığına dair güncel tartışmalara yer verilecek ve hukukun sorun çözme yöntemine, diğer bir deyişle metodolojisine dair ipuçları tespit edilmeye çalışılacaktır.

Girişimcilik Hukuku: Yenilikçi Fikri Değerli Bir Şirkete Dönüştürmede Hukukun Rolü

Dr. Öğr. Üyesi Kerem Çelikboya

2000’li yıllarda itibaren Facebook/Meta, Airbnb, Uber, Amazon gibi şirketlerin ticari başarıları, yeni bir fikrin ticari açıdan ne kadar değerli olabileceğini ortaya koydu. Ancak yeni bir fikrin olgunlaşarak ticari açıdan başarılı ve sürdürülebilir olması için, birçok engeli aşması gerekir ve bu engellerin aşılmasında hukuk önemli bir rol oynar.

Girişimcilik hukuku, bir fikirden yola çıkıp başarılı bir şirkete dönüşme yolculuğunda, hukukun temas ettiği konuları katılımcılara tanıtmayı amaçlar. Ders, fikri mülkiyet hakları, şirket kuruluşu, yatırım sözleşmeleri ve ortaklık sözleşmeleri konularına odaklanacak ve katılımcılara gerçek dünya senaryolarında hukuki konuların nasıl etki ettiğini gösterecektir.

Dava Açmadan Sorunu Çözmek Mümkün Mü? Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları

Dr. Öğr. Üyesi Candan Yasan Tepetaş

Bu derste uyuşmazlıkların mahkeme dışında çözülebilmesi için mevcut olan çeşitli alternatif yöntemler ele alınacak; öğrencilerin müzakere, arabuluculuk, tahkim ve diğer alternatif uyuşmazlık çözümü (ADR) mekanizmalarının nasıl uygulanabileceğine dair bir anlayış geliştirmesine çalışılacaktır.

Yapay Zekâ Bana Zarar Verirse Ne Olur?

Ar. Gör. Zeynep Ülkü Kahveci

Sürücüsüz araçlar kaza yaparsa kim sorumlu olacak? ChatGPT bana hakaret ederse kimden tazminat talep edeceğim? Yapay zekanın gelişmesi ile beraber bu sistemlerin uygulama alanları da çeşitlenmiştir. Yapay zekâ sistemlerinin çalışma döngüsü içerisindeki aksaklıklar, kişilere ya da eşyaya zarar verilmesine sebep olabilmektedir. Bu durumda kimin sorumlu tutulacağı konusu hukukçuları düşündürmektedir. Yapay zekâ sistemlerinin bir kişiliği olduğu kabul edilip doğrudan kendisinin sorumluluğu mu kabul edilmelidir? Yoksa yapay zekâ sistemini kodlayan yazılım mühendisleri mi sorumlu tutulmalıdır? Derste mevcut sorunlar ve sorunlara getirilen bazı çözüm önerileri tartışılacaktır.

Yapay Zeka Roman Yazarsa Ne Olur?

Dr. Öğr. Üyesi Eda Çataklar

Yapay zeka son yıllarda gerek sunduğu imkanlar, gerekse sebep olduğu sorunlar ile dünyada en çok tartışılan başlıklardan biri haline gelmiştir. Bu tartışmaların yaşandığı alanlardan biri de fikri mülkiyet hukuku olmuştur. Her yaştan ve sosyal çevreden insanın ChatGPT gibi araçları kullanarak meydana getirdiği eserler, hem bu kişilerin hak taleplerinin doğmasına hem de yapay zeka sistemlerinin beslenmesi için kullanılan eserlerin sahiplerinin itirazlarına neden olmuştur. Bunun sonucunda, özellikle Amerika’da pek çok dikkat çekici dava açılmış, tüm bu gelişmelere hukuki çözüm arayışları eşlik etmiştir.

Bu ders kapsamında öğrencilere, eser ve eser sahipliği kavramları, bir roman yazılması örneği üzerinden aktarılacaktır. Bu romanın ChatGPT gibi bir yapay zeka tarafından yazılması senaryosundan hareketle, bu alanda doğan tartışmalar, hak sahipliğine dair olasılıklar ve geliştirilen çözüm önerileri üzerinde durulacaktır. Bu sayede öğrencilerin, yaşamlarında kullanabilecekleri ve ilgili haberleri analiz edebilecekleri bir bilgi birikimi oluşturmasına imkan sağlanacaktır.

İnternet Üzerinden Kurulan Sözleşmeler

Doç. Dr. Ece Baş Süzel

Bu ders kapsamında, günlük hayatımızda her birimizin internet üzerinden kurduğu sözleşmeler üzerinden ortaya çıkabilecek tüketici hukuk problemleri dersin konusunu teşkil edecektir. Öncelikle tüketici, tacir ve tarafların hakları kısaca açıklanacak; tüketicinin niçin hukuk kuralları vasıtasıyla korunması gerektiği, yani bu korumanın altında yatan felsefe üzerine tartışılacak ve bu hakların nasıl talep edilebileceği yönünde uygulamadan verilen örneklerle, taleplerin hangi mercilere yapılabileceği anlatılacaktır.

Hukuk Uyuşmazlıklarında Arayı Bulmak

Dr. Öğr. Üyesi Evrim Erişir

Kişiler arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde devlet yargısında dava açarak uyuşmazlığı çatışmacı bir yolla hak temelli olarak çözmeye alternatif, adına arabuluculuk denilen, özünde uyuşmazlık halinde olanların arasının bulunmaya çalışıldığı bir yol vardır. Bu yolda taraflar arabulucu denilen hukuk eğitimi almış, tarafsız ve bağımsız bir kişinin önünde müzakere ederek uyuşmazlıklarını menfaat temelli olarak barışçıl bir şekilde çözebilirler. Hatta bazı uyuşmazlık türlerinde hukuk düzeni doğrudan mahkemeye başvurarak dava açılmasını, arabuluculuk yoluna başvurulup anlaşmaya varılamaması koşuluna bağlamıştır. Bu derste hukuk uyuşmazlıklarının çözümünde arabulucunun arayı ne şekilde bulabileceği, aranın bulunmasının devlet yargısına (mahkemedeki çatışmacı yönteme) nazaran üstün tarafları üzerinde durulacaktır. 

Deniz Ticaret Hukuku Ne Gibi Sorunlarla Uğraşıyor?

Doç. Dr. Cüneyt Süzel

Dersin amacı Deniz Ticareti Hukukunun hangi alanlarda düzenleme yaptığını ortaya koymaktır. Bu ders kapsamında, farklı tarihlerde gerçekleşen deniz kazaları öğrenci ile paylaşılacak ve böylece Deniz Ticareti Hukukunun kapsamına giren hususlar ortaya konulacaktır. Gemilerin çatmasından kaynaklanan maddi, bedensel ve çevresel zararlara ne gibi çözümler getirildiği, bu alana yön veren mevzuatın temelinde yatan milletlerarası sözleşmeler ışığında aktarılacaktır. 

Sürdürülebilir Kalkınma ve Hukuk

Dr. Öğr. Üyesi İdil Işıl Gül

Bu dersin amacı sürdürülebilir kalkınma amaçlarının gerçekleştirilmesinde hukukun rolünü incelemektir. Ders kapsamında sürdürülebilir kalkınma amaçları ile gündelik hayat arasındaki ilişkiye bakılacak ve bu amaçlara varılmasında hukukun etkisi somut örnekler üzerinden tartışılacaktır.

Arkadaşımı Stalk'luyorum. Suç mu İşliyorum?

Dr. Öğr. Üyesi Mualla Buket Soygüt

Stalking nedir?

Stalking ile Follower'ın farkları?

Suç oluşturan stalking eylemleri nelerdir? Nasıl cezalandırılır?

Bu eylem neden cezalandırılır? Kadına şiddetle ilişkisi

Böyle bir suçun faili ve mağduru olmamak için neler yapmak gerekir?

Sosyal Medyada Kişilik Hakkı İhlalleri?

Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Damla Taşkın

Kişilik hakkı, sınırlı sayıda olmayan ve toplumların gelişmesiyle beraber çoğalmaya açık pek çok değerden oluşur. Özellikle sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle beraber kişilik hakkımızı oluşturan değerler geçmişe kıyasla çok daha büyük bir ihlal riskiyle karşı karşıyadır. Hayatımızın her anını video veya fotoğraf görünümünde anlık olarak paylaşabilmek, herhangi bir konu hakkındaki düşüncelerimizi milyonlarca insana bir anda yazılı veya görüntülü olarak duyurabilmek gibi imkanlar birbirini bir kez dahi görmemiş insanları farklı bir mecrada birbirine yaklaştırmakta ve bu yakınlaşma çoğu zaman kişilik hakkı ihlalleri ile sonuçlanmaktadır. Bu derste kişilik hakkı kavramı ve özellikle sosyal medyada tehdit altında olabilecek kişilik hakkı değerleri üzerinde durularak, bu tehditler karşısında işletilebilecek hukuki imkanlar ele alınacaktır.

İşyeri Dışında Çalışabilir miyim?

Dr. Öğr. Üyesi Seda Ergüneş Emrağ

Teknolojinin iş hukukundaki en büyük etkisi belki de işçinin işyerine gitmeden uzaktan çalışabilme imkanıdır. Özellikle pandemi ile hayatımıza yoğun bir biçimde giren ve bugün de devam eden uzaktan çalışma modeli iş hukukunda birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Örneğin evden çalışırken elimize kahve dökülmesi iş kazası mıdır veya işverenim yemek parası vermek zorunda mıdır gibi ilk etapta popüler sorular akla gelebilir. Şirketlerin uzaktan çalışma ile maliyetlerini düşürmesi, büyükşehirlerde yaşayan çalışanların işyerine gitmeksizin çalışmayı tercih etmesi gelecekte de bu çalışma biçiminin artarak devam edeceğini göstermektedir. Biz de bu derste mevzuat çerçevesinde uzaktan çalışmayı açıklayacak olup uygulamada ortaya çıkan problemlere cevap arayacağız.

Yapay Zekanın Yaşam Hakkı Olmalı mı?

Dr. Öğr. Üyesi Cansu Muratoğlu Kaçar

Bu ders öncelikle hukuki kişiliğin ne olduğuna dair tarihsel bir perspektifle başlayıp, sonrasında hukuki kişiliğe yalnızca insanların sahip olması gerektiğini iddiasını sorgulamayı amaçlamakta ve bu eleştirel sorgulama çerçevesinde yapay zekanın hak sahipliğine yönelik iddiaları değerlendirmeyi hedeflemektedir.