Dünden Bugüne Ekonomi

İnsan Davranışları Diğer Canlılardan Ne kadar Farklı?

Prof. Dr. Ege Yazgan

Bu kısa derste bilimsel araştırmaların ışığında insan davranışlarının diğer canlılardan ne ölçüde ayrıldığı tartışılacaktır. Ders, insanların, tüm canlılar için geçerli olduğu gibi hem ortak davranış kalıpları paylaştığını hem de “diğerlerinden” çok farklı, eşsiz davranış biçimleri geliştirdiğini, bilimsel referanslara dayanarak ortaya koyacaktır.

Çizelge:

1.Evrimsel biyoloji: Bencil gen (selfish gene), akrabalık seçimi (kin selection), karşılıklı fedakârlık (reciprocal altruism)

2.Evrimsel biyolojide oyun kuramı, grup seçimi.

3.Davranışlar ne ölçüde genetik tarafından belirleniyor: kalıtım (heritability), uyumluluk (adaptiveness), tedricilik (gradualism). Çevresel ve genetik faktörlerin karşılıklı etkileşimi.

4.İnsan davranışları hangi alanlarda benzersiz: şiddet, zihin kuramı, altın kural (kısasa kısas stratejisi), işbirliğinin boyutları ve karmaşık stratejiler geliştirme, hikâye üretme, empati, zevk, beklentiler, hazzı öteleyebilme, kültür.

5.İnsan nesli nasıl evriliyor: çağdaş bir filozof tarihçiden senaryolar.

Dijital Ekonomi

Prof. Dr. Aylin Seçkin

Dijital Ekonomi kısaca dijitalleşme ile değişen üretim faktörleri ve iş süreçleri sonucunda ortaya çıkan yeni ekonomik sistem ve üretim biçimi olarak tanımlanabilir. Üretim biçiminin değişmesi sosyal ve kültürel yapıyı da değiştirmekte, eğlence, boş zaman, üretim kavramları her geçen gün iç içe geçmektedir. Dijitalleşme sonucu iletişim, iş, ticaret, üretim, boş vakit, hobi ve yaşam biçimlerini kapsayan ve sürekli yenilenen ekonomik, kültürel ve sosyal ağlar sürekli bir değişim içindedir. Blok zinciri, nesnelerin interneti, 3D yazıcılar, yapay zekâ, makine öğrenmesi, kuantum bilgisayarlar, NFT, kripto paralar, robotlar, avatarlar başlıca yıkıcı teknolojiler olarak öne çıkmaktadır. Bu derste öğrencilere dijital ekonominin geldiği boyut, dünya ekonomilerini bekleyen “Emeğe ihtiyacın azalması sonucu hangi sektörlerde işsizlik beklenmektedir?”, “Yeni buluşlar, icatlar için nasıl bir ortam gereklidir?”, “Dijital platformların ekonomik hegemonyası tehlikeli olabilir mi?” veya “Hızlı teknolojik değişimde özellikle devletlerin atabileceği adımlar neler olabilir?” gibi problemler ortaya atılıp tartışıldıktan sonra olası çözüm önerileri, farklı ülke yaklaşımları ve politika örnekleri üzerinden anlatılacaktır.

Tarih Öncesinden Bugüne Ekonomi

Prof. Dr. Koray Akay

Bu derste insanlık tarihi boyunca ekonominin toplumların hayatındaki yeri ve önemini anlamaya çalışacağız. Bugün ekonomi deyince aklımıza gelen birçok kurum ve kavramın tarihin büyük bir döneminde var olmadıklarını ama buna rağmen toplumların her dönemde son derece canlı ekonomik ilişkiler geliştirebildiklerini göreceğiz. Ele alacağımız dönemler ve konular arasında, tarih öncesi dönemin avcı-toplayıcı insan grupları, tarım devrimi, Mezopotamya'daki ilk medeniyetler, Antik Yunan ve Roma toplumları, Ortaçağ, Sanayi Devrimi yer alıyor.

İktisat Ne İşe Yarar?

Prof. Dr. Asaf Savaş Akat

Dersin amacı lise öğrencilerine iktisatçıların ele aldığı konular hakkında bilgi vermektir. Geri planda, üniversite adaylarının bölüm tercihlerinde ekonomi lehine olumlu bir algı oluşturmak vardır. Ders üç bölümden oluşuyor. İlk bölümde ekonomik gelişmenin kısa bir tarihi ile birlikte toplumsal yaşamda ekonominin yeri ve önemi anlatılıyor. İktisatçıların hangi sorulara cevap aradığına örnekler veriliyor. İkinci bölümde mikro iktisatla ilgili temel kavramların bir bölümü, somut örnekler üzerinden kısaca ele alınıyor. Üçüncü bölümde makro iktisada odaklanılıyor. Türkiye ile bağlantı kuracak şekilde güncel ekonomik sorunlara iktisatçıların nasıl baktıkları anlatılıyor.

Piyasa Ekonomilerinde Devletin Rolü ve Etkisi

Prof. Dr. Burhan Şenatalar

Bu derste piyasa ekonomilerinde devletin oyun kurallarını belirlemesi, oyun kuralları çerçevesinde üstlendiği görevler, konjonktür dalgalanmaları karşısında oynadığı roller, çeşitli ekonomik ve sosyal hedefler için uyguladığı politikalar, başarı ve başarısızlık örnekleri ele alınacaktır

İşsizlik – Ölçülmesi ve Nedenleri

Prof. Dr. Cem Başlevent

Çalışma çağına gelen bireylerin verdiği en temel kararlardan biri işgücüne katılımla ilgilidir. İşgücüne dahil olanların karşılaşabileceği en büyük zorluk ise, kendi beceri ve beklentilerine uygun bir iş bulamamaktır. Bu dersin amacı işgücü piyasasına dair temel kavram ve göstergeleri tanıtmak ve Türkiye'deki durumu diğer ülkelerle karşılaştırmalı olarak incelemektir. Dersi daha öğretici ve eğlenceli hale getirmek için söz konusu işgücü göstergelerine ilişkin çeşitli matematiksel egzersizler yapılacaktır.

Kuşaklararası Sosyoekonomik Hareketlilik ve Fırsat Eşitliği

Dr. Öğr. Üyesi Oğuz Öztunalı

Sosyoekonomik kalkınma politikalarının uzun vadeli iktisadi büyüme ve kısa vadeli stabilizasyon hedeflerinin gölgesinde belirlendiği ve gelir, varlık ve fırsat eşitliği kavramlarının geri planda kaldığı son 30 yılın ardından, birçok eşitsizlik göstergesinin küresel olarak endişe verici bir hızla yükselmesi ve eşitsizliğin sebep olduğu kutuplaşmaların çeşitli ülkelerde toplumsal düzeni tehdit etmeye başlaması nedeniyle sosyoekonomik eşitsizlikler günümüzde iktisadi akademik araştırmaların ve sosyal politikaların en önemli odaklarından biri haline gelmiştir. Bu derste yükselen sosyoekonomik eşitsizliklerin temelinde yer alan kuşaklararası hareketlilik ve fırsat eşitliği dinamikleri ışığında, halihazırda var olan sosyoekonomik eşitsizliklerin kuşaklararası hareketliliği engelleyerek kendilerini kalıcı hale getirebileceğini öne süren ve bu istenmeyen sonucun engellenmesi yolunda karar vericilere önemli görevler düştüğünü vurgulayan Muhteşem Gatsby Eğrisi Hipotezi kuramsal ve ampirik olarak incelenecektir.

İklim Değişikliği ve Ekonomi

Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu

İklim değişikliği, ekonomileri ve insanlığın geleceğini tehdit eden en önemli küresel sorunlardan biridir. İklim değişikliği bir krizdir ve ekonomide birçok sorunun ortaya çıkmasına neden olur. İklim krizi; gelir dağılımını daha da bozan, aşırı hava olayları ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açan, gıda ve su güvenliğini tehdit eden, üretimi aksatan, biyoçeşitliliği azaltan, kitlesel göçlere ve kültürel mirasın olumsuz etkilenmesine neden olan bir krizdir. İklim krizi ile etkili mücadele eden ülkeler, gelecekte daha güçlü ülkeler haline gelecektir. Özellikle korona virüs salgını esnasında, ülkelerin krizlere karşı dayanıklı olmasının ne kadar önemli olduğunu ve ekonomide gücün yeniden tanımlanması gerektiğini fark ettik. İklim krizine karşı hazırlıklı ülkeler, güçlü ekonomilere sahip olan ülkeler olacaktır.

Finans Piyasalarının Geleceği ve Kripto Para

Doç. Dr. Serda Selin Öztürk

Bu derste son dönemlerin önemli bir finansal aracı olarak kabul edilen kripto piyasalarının nasıl işlediğini anlamaya çalışacağız. Blok zinciri (blockchain) nedir, kripto piyasalarında fiyat nasıl oluşur, nasıl işlem yapılır, spot ve kaldıraçlı işlem arasındaki temel farklar nedir gibi kavramları açıklamayı ve bu konularda genel bilgi sahibi olmayı amaçlayacağız. Ayrıca son günlerde daha çok duymaya başladığımız meta erse ve NFT kavramlarını inceleyeceğiz. Dersin amacı geleceğin finansal araçlarından biri olarak kabul edilen kripto konusunda öğrencileri temel bilgi sahibi kılmak olacaktır.

İktisatta Olasılık ve Belirsizlik

Dr. Öğr. Üyesi Umut Keskin

Dersin amacı, belirsizlik içeren bazı olguların iktisatta ne şekilde açıklandığına dair bilgi sunmak ve böylelikle öğrencilerde iktisat konusunda ilgi uyandırmaktır. Derste üç konu işlenecek. İlk kısımda, tarihsel süreçte şans oyunlarına nasıl değer biçilmesi gerektiğine dair atılmış adımlar ve beklenen değer anlatılacak. İkinci kısımda, uzun süre kabul edilen bu yöntemden sonra ortaya çıkan çelişkiler hakkındaörnekler ve bunun sonucunda ortaya çıkan beklenen fayda anlatılacak. Üçüncü kısımda bu yöntemin iktisattaki yeri ve daha sonra bu yönteme aykırı deneysel çalışmalar özetlenecek. Bu çelişkileri çözmeye yönelik alternatifler örneklerle açıklanacak.